واکاوی نحوه معناسازی در فیلم مستند «رضا» از مجموعه «روایت‌فتح» بر اساس شیوه‏‌های (بیل نیکولز) و الگوی تحلیل پنج سطحی (رولان بارت)

Authors

  • احمد الستی دکترای زیبایی‌شناسی فیلم، استادیار دانشگاه تهران، ایران
Abstract:

روایت‏‌فتح شامل فیلم‌های مستندی است که هشت سال پایداری نیروهای مردمی را ثبت کرده‌اند. اهمیت این مجموعه، گذشته از ثبت وقایع تاریخی و جنگی، در مفاهیمی نهفته که در زمان خود با اقبال فراوان همراه بوده و حتی در زمان حال نیز بارها از رسانه ملی پخش شده است. این در حالی است که فرایند خوانش مخاطب و نسل جوان از این‏گونه محصولات رسانه‏‌ای می‏‌تواند متفاوت باشد و گاه با کم توجهی یا تحریف نیز مواجهه شود. مسئله اصلی پژوهش، معناکاوی و امکان‏‌سنجی تحلیل روایی متن فیلمیک مستند جنگی است. روش پژوهش، کیفی، با رویکرد تحلیلی بوده است. با توجه به اینکه این پژوهش کاربردی و هدف آن کشف معناهای نهفته در یک فیلم مستند جنگی بوده است، نمونه موردی فیلم «رضا» از مجموعه روایت‏‌فتح که به‌صورت هدفمند انتخاب شده و پس از شناسایی شیوه ساخت این فیلم بر اساس نظر نیکولز، بر مبنای رمزگان پنج سطحی بارت، به تبیین و معناکاوی از لایه‎های زیرین متن فیلمیک پرداخته است. نتایج نشان می‌دهد، درک ناشی از مستند «رضا» به دلیل چینش دلالت‌کننده‌هایی ضمنی است که از طریق نظام کلامی و راویِ درون‌متنی، مخاطب را به خارج از متن ارجاع می‌دهد و از طریق شیوه انتخاب شده صورت می‌پذیرد.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

واکاوی نحوه شکل‌گیری مفهوم «خود و دیگری» در انیمیشن بن‌تن، با تکیه بر روش فنی (جان فیسک) و پنج سطحی (رولان بارت)

انیمیشن بن‌­تن ازجمله سریال‌های موفقی است که برای کودکان تولید می­‌شود. این سریال که میزان فروش بالای آن نشان از تفوق آن نزد مخاطبان دارد، روایت پسربچه امریکایی سفیدپوستی است که در یک سفر خانوادگی، به­‌طور اتفاقی یک ساعت مچی پیدا می­‌کند که به استفاده‌کنندگان خود، امکان تبدیل شدن به 10 موجود بیگانه را می­‌دهد. فیلم­‌ها و محصولات رسانه­‌ای حاوی دلالت‌های نشانه­‌ای، فرهنگی و اجتماعی جامعه تولیدکن...

full text

تحلیلی بر نظریات ادبی رولان بارت

براستی این چه رازی است که در آ ثار خیام، بابا طاهر، فردوسی، حافظ، شکسپیر، دیکنز، شاو، ولتر، مالارمه،لامارتین و هزاران هزار پرچمدار دنیای ادبیات در جهان نهفته است که این چنین مایه ابدیت آنها و جاودانگیپدیدآورندة آنها گشته است؟این چه نیروی قدرتمندی است که پیونددهنده قرون بوده و باعث می شود که یک اثر منقوش در سدة هفتمبا همان تازگی و طراوت مورد استقبال خوانندگان سدة بیستم نیز قرار بگیرد . نیرویی که...

full text

پیرامون تأثیرپذیری رولان بارت از آندره ژید

در سال 1975 و سپس در سال های بعد است که رولان بارت آشکارا از تأثیرپذیری خرد از آندره ژید سخن می گوید و خوانندگان را به تأمل وا می دارد. این اظهارات علنی در سال های بعد و در مصاحبه هایی که انجام می گیرد بارزتر می شود. اما آنچه که از دید همگان به دور مانده بود، اهمیت همین تأثیرپذیری از ابتدای جوانی او و دقیقأ از نخستین مقالات و تتبعاتش بود. بارت با گفتن این که ژید در جوانی او جایگاه بزرگی در ...

full text

مؤلف به مثابه مهمان متن نه روح متن (بر اساس رویکرد رولان ‌بارت به مفهوم مؤلف)

رولان‌بارت در سال 1968 در مقاله‌ای ـ که اکنون متن بسیار معروف و شناخته شده‌ای است ـ مرگ مؤلف را اعلام کرد. صراحت بیان این نظریه جسورانه باعث شد که برخی مفسرین آن را مرگ بر مؤلف تفسیر کنند. مرگ مؤلف یا مرگ بر مؤلف؟! آیا مؤلف بعد از خلق متن خود برای همیشه می‌میرد یا در نقش‌های تازه و تناسخ‌گونه به متنش بازمی‌گردد؟ به نظر می‌رسد بارت میان مفهوم مؤلف و مخاطب مانند دو مفهوم خلق و خوانش، ارتباطی دو س...

full text

تحلیل رتوریکی فیلم مستند زیست‌محیطی

در این مقاله با استفاده از روش کیفی و تکنیک تحلیل رتوریکی، یکی از مستندهای ساخته شده درباره بحران زیست‌محیطی دریاچه ارومیه را مورد مطالعه قرار داده‌ایم. برای دستیابی به این هدف، نویسندگان پنج مقوله محوری در تحلیل رتوریکی مستندهای زیست‌محیطی درباره بحران پیشنهاد کرده‌اند که می‌تواند راهگشای دیگر پژوهشگران نیز واقع شود. این مقوله‌ها عبارتند از: کاراکترها، رتوریک خطای انسانی و تعیین مقصر، جاذبه‌ها...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue 95

pages  37- 65

publication date 2018-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023